Radioen

On air

Mëttesrascht  |  Metro - You're Never Sexy

play_arrow Live
arrow_back_ios

E puer Wierder iwwer Wierder

Shampooing

headphones

5 min

Lauschteren play_arrow

An dëser Episod kucke mer eis de Shampooing un an d’Caroline Döhmer erkläert, wéi dat Wuert zu senger Schreifweis kënnt, a wat säin Ursprong ass. Donieft geet et och ëm den No-Poo-Trend.


S: D'Caroline Döhmer ass Proff fir lëtzebuergesch Grammaire an Orthografie op der Uni Lëtzebuerg an erzielt eis – wéi den Numm vun der Emissioun et scho verréit – "e puer Wierder iwwer Wierder". Gudde Mëtteg Caroline!
C: Moien alleguer, moie Simon!
S: Bei WiWi schwätze mer jo ëmmer iwwer de Gebrauch an d’Geschicht vu bestëmmte Wierder, wéi ee Wuert hues de eis haut matbruecht?
C: Et geet ëm e Wuert mat enger – wéi ech fannen – total mëller Schreifweis. Anzwar schwätze mer iwwer de Shampooing. Schéngt wéi en normaalt Alldagswuert, mee wéi schreift een et? Also wéi häss du et zum Beispill geschriwwen?
S: _____
C: Am Fong ass et sou verréckt, dass et komplett englesch ausgesäit a mir et awer aus dem Franséischen iwwerhuelen. An do gëtt et zwou Schreifweisen, well ech kann den ‘o’ am Wuert verduebelen oder net: Shampooing oder Shampoing. Et gesäit also einfach aus wéi dat englescht Verb ‘to shampoo’ am Present continuous: Shampooing. Awer mer schwätzen et Franséisch: Shampooing. An d’Schreifweis ass dann effektiv déi aus dem Franséischen, also och mat deene Variante mat engem oder zwee ‘o’.
S: A wouhier kënnt de Shampooing eigentlech? Aus dem Engleschen?
C: Et ass am 19. Joerhonnert aus dem Englesche geléint ginn, mee et ass u sech keen englescht Wuert, mee et kënnt aus dem Hindi!
S: Also aus dem Indeschen?
C: Jo, an do ass d’Form geschwat champo an dat ass den Imperatif vum Verb ‘champana’ an dat heescht ‘drécken’ oder ‘masséieren’. Et geet also manner ëm d’Proppermaache vun den Hoer, mee éischter de Fait, dass d’Hoer mat deem Produit um Kapp zesummegedréckt a masséiert ginn. Woubäi ech soe muss, wann de Coiffer beim Hoerwäschen déi richteg Technik huet, dann deet dat scho richteg gutt um Kapp.
S: Jo, de Lien mat Hoerwäschen a Massage ass fir mech och kloer.
C: Gell? Kucke mer mol an aner Sproochen: Am Däitschen ass et jo och ‘Shampoo’, zwar geschriwwe wéi am Engleschen, mee relativ Däitsch gelies. An hei gefält mer d’Spuenescht am beschten, well déi hunn eng richteg Liesaussprooch dorauser gemaach: champú.
An a propos ‘poo’. Kenns de den No-poo-Trend?
S: ____
C: No poo steet fir ‘no shampoo’.
S: Dat kléngt am Engleschen zwar lo net sou super mat Poo …
C: Ech hat mech och gewonnert, wou ech dat als éischt gelies hat. Dat ass en Trend, fir kee Shampooing ze benotzen, well do anscheinend esou vill schlecht Saache fir d’Hoer an d’Kapphaut dra sinn, dass een e besser soll ewechloossen.
S: A wat benotzt een amplaz?
C: Dat geet vu Bakpolver bis bei Apelesseg oder Kokosueleg. An do gëtt et Tonne Videoen a Fore mat Leit, déi sech iwwer Alternativen austauschen.
S: Hues de dat scho getest?
C: Nee, dat ass net sou menges. Ech si scho Fan vun normalem Shampooing. A wann Dir elo fir d’nächst en Akafsziedel schreift an do Shampooing drop stoe kënnt, dann denkt bei der Schreifweis einfach un d’Aktivitéit: Shampoo-ing – a scho steet et richteg do!
S: Gudden Tipp, merci, Caroline. Da bis déi nächst Kéier!
C: Ech soen dir och Merci! An d'Schlusswuert ass: Äddi!

mic_none

Presentéiert vum

Episoden

net

Dës Kéier geet et ëm d'Negatioun an ëm e Phenomeen, dat Skopus heescht.
headphones

5 min

play_arrow

Shampooing

Dir gitt ënner anerem gewuer, wat den No-Poo-Trend ass.
headphones

5 min

play_arrow

Schantjen

An dëser Episod geet et ëm de Schantjen an d’Chrëschtkëndchen, a firwat dat eent souzesoen eng falsch Verklengerungsform ass.
headphones

4 min

play_arrow

Joffer

An dëser Episod geet et ëm Jofferen, Jongfraen a Weltbiller aus de 50er-Joren
headphones

5 min

play_arrow

Landkaart

Et geet ëm Päiperleken, Betounungen a Flilleken.
headphones

4 min

play_arrow

Goût

Et geet ëm Inselen, Reformen a franséisch Hittercher
headphones

4 min

play_arrow

Zäitchen

An dëser Episod geet et ëm Wierder, déi just esou maachen, wéi wa se kleng a léif wieren.
headphones

4 min

play_arrow

Luxemburgistik

Wat steet eigentlech hanner de Wierder mat -istik, a wéi si si an der Luxemburgistik gelant?
headphones

4 min

play_arrow

Uhrzeigersënn

Haut dréit sech alles ëm den Uhrzeigersënn a Wierder, déi mer aus anere Sproochen iwwerhuelen
headphones

4 min

play_arrow

Witzbold

Haut geet et ëm d'Fro, wien eigentlech de '-bold' am 'Witzbold' ass
headphones

5 min

play_arrow

Witz

Dir kennt bestëmmt deen een oder anere Witz, meewësst Der och, wouhier d'Wuer 'Witz' kënnt?
headphones

5 min

play_arrow

Dosen

Wouhier kënnt dat Wuert? Et geet op eng Rees duerch verschidden europäesch Sproochen.
headphones

4 min

play_arrow

Minnech

Wësst Dir, wat e Minnech ass? Dir gëtt et hei gewuer.
headphones

4 min

play_arrow

léif

Et geet ëm d'Schreifweis an och ëm Urieden an der E-Mail.
headphones

5 min

play_arrow

Laser

Et geet ëm Ofkierzungen, déi awer ausgesi wéi normal Wierder.
headphones

5 min

play_arrow

Äddi

Dës Kéier kucke mir op Abschidsformelen, déi bal alleguer eppes mat Gott ze dinn hunn. Donieft gëtt et och nach e Schreiftipp.
headphones

4 min

play_arrow

Jean/Jang

Et geet ëm franséisch Wierder, déi eppes verléieren, a lëtzebuergesch Virnimm, déi eppes bäikréien.
headphones

5 min

play_arrow

Uhu

Et geet ëm grouss Vullen, Pech, de Grand-Duc a Lautmolerei.
headphones

4 min

play_arrow

hott an har

Saache leien hott an har, Leit fueren hott an har. Mee wat heescht eigentlech 'hott' a wat heescht 'har' a wat huet dat mat engem Plou ze dinn?
headphones

4 min

play_arrow

gäil

Et geet hei ëm d'Wuert “gäil” a seng Bedeitungen, well d'Nuance vu gäil ännert, ob een elo vun engem gäilen Typ oder engem gäilen Dessert schwätzt. Donieft geet et och ëm e gäile Buedem am Duden.
headphones

10 min

play_arrow